Ευρωπαϊκό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της σπατάλης τροφίμων

Μας χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι πέρα από την έντονη δραστηριοποίηση και κινητοποίηση της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών, αναλαμβάνονται και πρωτοβουλίες διαμόρφωσης πολιτικών για την αντιμετώπιση της σπατάλης τροφίμων σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο θεσμικό επίπεδο.

Το Μπορούμε συμμετέχει ενεργά στις εργασίες της πλατφόρμας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Απώλεια και τη Σπατάλη των Τροφίμων, η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που εμπλέκονται στην πρόληψη σπατάλης τροφίμων, όπως αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, αντιπροσωπευτικές ευρωπαϊκές οργανώσεις και ομοσπονδίες από όλο το φάσμα της αλυσίδας τροφίμων, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, όργανα της Ε.Ε., διεθνείς οργανισμοί.

Παρακολουθούμε, επίσης, με έντονο ενδιαφέρον τις εξελίξεις σχετικά με το υπό υιοθέτηση νομοθετικό πλαίσιο εντός της δέσμης μέτρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την «Κυκλική Οικονομία». Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένα μέτρα και εργαλεία για την επίτευξη του στόχου της μείωσης της σπατάλης τροφίμων κατά 50% έως το 2030, σύμφωνα και με τους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που έχει εγκρίνει ο ΟΗΕ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ταχθεί υπέρ του καθορισμού δεσμευτικών ενωσιακών στόχων για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων και εισηγείται τη λήψη μέτρων από τα κράτη μέλη για τη μείωση της σπατάλης κατά 30% έως το 2025 και κατά 50% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2014 (πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα). Σε εξέλιξη βρίσκονται οι σχετικές διοργανικές διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο και την Επιτροπή.

Παράλληλα, η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επεξεργάστηκε και υιοθέτησε ομόφωνα μία "Έκθεση σχετικά με την πρωτοβουλία για την αποδοτική χρήση των πόρων: μείωση της σπατάλης τροφίμων, βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων". Η σχετική πρόταση Ψηφίσματος τίθεται προς ψήφιση στην τρέχουσα σύνοδο της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 

Συνοπτικά, καλούνται τα κράτη μέλη της ΕΕ να θεσπίσουν τα κατάλληλα μέτρα για την επίτευξη των -ως άνω- ποσοτικών στόχων. Κρίνεται μάλιστα αναγκαία η θέσπιση υποχρέωσης ετήσιας αναφοράς των κρατών μελών προς την Επιτροπή. Προς τούτο, κρίσιμο είναι βέβαια το ζήτημα της κοινής μεθοδολογίας για την καταμέτρηση των επιπέδων σπατάλης τροφίμων, οι δυσκολίες που αφορούν στη σχετική καταγραφή ως προς τον πρωτογενή τομέα, καθώς και η ενιαία εφαρμογή συγκεκριμένης ιεράρχησης για τη διαχείριση της σπατάλης (πρόληψη στην πηγή/ διάσωση βρώσιμων προϊόντων με κατά προτεραιότητα αναδιανομή για ανθρώπινη κατανάλωση, έναντι της χρήσης για ζωοτροφή και μεταποίηση σε μη διατροφικά προϊόντα/ οργανική ανακύκλωση/ διάθεση αποβλήτων).

Επίσης, τα κράτη μέλη καλούνται να υιοθετήσουν συγκεκριμένα μέτρα για τη διευκόλυνση της δωρεάς περισσευούμενων τροφίμων, όπως εθελοντικές συμφωνίες, παροχή οικονομικών και φορολογικών κινήτρων. Παράλληλα, εξαιρετικά σημαντική είναι η ρύθμιση ζητημάτων ευθύνης και ελέγχου για την ασφάλεια τροφίμων που σώζονται και προσφέρονται.

Η ομάδα του Μπορούμε συνεχίζει με ενθουσιασμό και επιμονή την καθημερινή προσπάθεια για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων στην Ελλάδα και την παράλληλη αύξηση της επισιτιστικής στήριξης κοινωφελών φορέων. Βεβαίως και θα συνδράμει αποφασιστικά και στην επίτευξη των –ελπίζουμε φιλόδοξων- στόχων που θα τεθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πηγή φωτογραφίας: Ευρωβαρόμετρο, Κέντρο Ερευνών